Depresja i nerwica lękowa to poważne schorzenia, z którymi na co dzień mierzy się wielu Polaków. Lekarze nie mają wątpliwości, że kondycja psychiczna społeczeństwa jest coraz gorsza i coraz więcej osób potrzebuje pomocy. Rozwój medycyny i technologii sprawia, że dostęp do specjalistów z roku na rok jest łatwiejszy, rośnie też poziom wiedzy na tematy związane ze zdrowiem psychicznym. Dlatego warto przyjrzeć się jednemu z najczęściej występującym zaburzeniu – nerwicy.
Nerwica lękowa – co to jest?
Nerwice to dawna nazwa zaburzeń, które dzisiaj określa się jako zaburzenia lękowe. Do tej grupy zalicza się nerwica lękowa, czyli zaburzenie lękowe uogólnione. Nerwica lękowa jest związana z występowaniem przewlekłego, uporczywego lęku, nieprzypisanego do konkretnych sytuacji. Zespół lęku uogólnionego dotyczy głównie dorosłych, częściej rozwija się u kobiet niż u mężczyzn. Szacuje się, że zmaga się z nim ok. 1–3% populacji ogólnej. Zaburzenie to często współwystępuje z innymi zaburzeniami lękowymi i depresją.
Przyczyny nerwicy
Lekarze wyróżniają określone przyczyny determinujące skłonność do zaburzeń lękowych. Mowa o czynnikach psychicznych, neurobiologicznych, genetycznych oraz środowiskowych. Nerwica może pojawić się jako efekt przebytych traum w dzieciństwie, braku zaspokojenia potrzeb emocjonalnych w wieku dziecięcym, braku akceptacji ze strony rówieśników. Negatywnym bodźcem w przypadku zaburzeń lękowych są także różne czynniki środowiskowe – określone sytuacje społeczne, które są silnie związane z takimi emocjami jak uczucie wstydu, upokorzenia, porażki. W mechanizmie rozwoju zaburzeń lękowych ogromne znaczenie przypisuje się również biologii i genetyce. U niektórych osób nerwica lękowa może być skorelowana z zaburzeniami wydzielania niektórych neuroprzekaźników (m.in. adrenaliny i noradrenaliny). Czasem predyspozycje do zaburzeń lękowych przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Niektórzy badacze wskazują zaś, że o skłonności do nerwicy lękowej decyduje typ osobowości.
Jakie objawia się nerwica lękowa?
Objawy nerwicy lękowej można podzielić na objawy somatyczne, zaburzenia funkcji poznawczych i zaburzenia emocjonalne. Najbardziej charakterystyczne są oczywiście zaburzenia emocjonalne, czyli odczuwanie nieokreślonego, silnego lęku (m.in. lęku przed utratą kontroli, przed porażką, przed bezradnością, przed odrzuceniem, przed chorobą i śmiercią). Nerwicy mogą towarzyszyć także stany depresyjne, apatia lub irytacja i nadpobudliwość. Objawami somatycznymi występującymi w nerwicy lękowej są zwykle bóle (głowy, brzucha, stawów, mięśni), zaburzenia zmysłów (np. pogorszenie słuchu lub wzroku), niedowłady, napięcie mięśniowe, problemy z mówieniem, kołatanie serca, przyspieszone bicie serca, ból w klatce piersiowej, zawroty głowy, zaburzenia snu. W zakresie funkcji poznawczych u wielu osób nerwica lękowa przejawia się natrętnymi myślami. Pojawia się gonitwa myśli, trudności ze skupieniem uwagi i z koncentracją, a także problemy z pamięcią.
Nerwica lękowa – leczenie
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz Polskiego Towarzystwa Psychologicznego najkorzystniejszym sposobem leczenia nerwicy lękowej jest podjęcie leczenia farmakologicznego połączonego z psychoterapią. Obecnie dostęp do psychoterapii jest ułatwiony w związku działalnością gabinetów psychologicznych online. Leczenie farmakologiczne wspiera organizm obniżając poziom napięcia od strony fizjologicznej. Dzięki psychoterapii natomiast możemy odkryć nowe, alternatywne sposoby myślenia i zachowania, które pozwolą na wyjście z kryzysu i wprowadzenie ważnych zmian w zakresie funkcjonowania.